Ελένη & Σουζάνα Βουγιουκλή - To Be Safe

Ήταν καιρός να κυκλοφορήσουν κάτι καινούργιο οι αδερφές Βουγιουκλή. Για όσους δεν έτυχε να ακούσουν κάτι με τις φωνές τους μπορούν αν το κάνουν στο:  http://www.youtube.com/user/souzanaeleni και για περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα τους:  http://vougioukli.gr/gr/ . Εκτός από πολύ καλές ερμηνείες και ωραίες επιλογές τραγουδιών, χαρακτηριστικό τους είναι οι ποιοτικές ζωντανές εμφανίσεις πάντα με μεγάλο πιάνο και εντυπωσιακά φορέματα. Δεν είναι φυσικά η εικόνα που έχει σημασία· δείχνει όμως την υπεύθυνη αντιμετώπιση και σοβαρότητα με την οποία οι αδερφές Βουγιουκλή αντιμετωπίζουν τη δουλειά τους.

 Περισσότερα από τέσσερα χρόνια έχουμε να ακούσουμε δική τους δουλειά, αν λάβει δε κανείς υπ’ όψιν πως τα περισσότερα από τα τραγούδια του πρώτου δίσκου κυκλοφορούσαν στα ραδιόφωνα – θυμάμαι να τα παίζω στο ραδιόφωνο πριν κυκλοφορήσει ο δίσκος – η χρονική περίοδος που δεν ακούσαμε κάτι καινούργιο, προσωπικό, είναι μεγάλη. Και λέω προσωπικό γιατί συμμετοχές υπήρξαν και ενδεικτικά αναφέρω δύο καταπληκτικές, μία στον δίσκο «Θνητάριο» του Δημήτρη Καρρά και μια στον πολύ πρόσφατο δίσκο των Rotting Christ «Κατά Τον Δαίμονα Εαυτού». 

Δράττομαι  της ευκαρίας να πω πως η δίφωνη εκδοχή τους στο «Μάνα μου», βασισμένο στην απόδοση του Χριστόδουλου Χάλαρη είναι συγκλονιστική· από τους αγαπημένους δίσκους όλων των εποχών οι «Δροσουλίτες», ένα μουσικό αριστούργημα με τη φωνή του Χρύσανθου και της Δήμητρας Γαλάνη, θυμάμαι να πρωτακούω την πρόταση τους για το  τραγούδι αυτό γεμάτος δυσπιστία και αρνητισμό, ομολογώ, που όμως έγινε θαυμασμός σε μερικά δευτερόλεπτα. 

Στη Ελλάδα της κρίσης ο μουσικός γίνεται και παραγωγός του (δαίμονα) εαυτού του για να ξεπεράσει την απουσία των δισκογραφικών εταιρειών. Η Ελένη και η Σουζάνα Βουγιουκλή μπήκαν και αυτές στην διαδικασία αυτή και όλη η προσπάθειά τους αποτυπώθηκε στον δίσκο «To Be Safe». Δέκα κομμάτια από τα οποία τα εφτά είναι δικά τους σε μουσική και στίχους και τα τρία σε δικές τους διασκευές.

To blogpost δεν "έβλεπε" το συγκεκριμένο video που επέλεξα οπότε σας δίνω τον σύνδεσμο για να ακούσετε το "Σαν Οίκτος" από το "To Be Safe".
http://www.youtube.com/watch?v=jO37Y1IIeMI

Ο δίσκος ανοίγει με το κομμάτι «Σαν Οίκτος». Με ξεκάθαρες αναφορές στα αμερικάνικα spirituals είναι ένα κομμάτι που απλά κολλάς με το πρώτο άκουσμα. Δεν έχω ακούσει κάτι ανάλογο από έλληνα καλλιτέχνη, τουλάχιστον τελευταία με μια πρώτη σκέψη. Το ενδιαφέρον ωστόσο είναι πως δεν είναι η πρωτοτυπία του μόνο αλλά και το ίδιο το τραγούδι που με τη μουσική και τις ερμηνείες σε φέρνει σε ακουστική εγρήγορση.

Το «Πυρομάνι» είναι ένα ακόμα δικό τους τραγούδι επηρεασμένο από την ρεμπέτικη και δημοτική παράδοση. Εδώ, λόγω ενός πολύ ταιριαστού ρυθμικού σχήματος από τον Αλέξη Αποστολάκη λίγο μετά το τρίτο λεπτό, πρέπει να αναφέρουμε πως είναι αυτός και ο Χρήστος Τσαπράζης στα τύμπανα και το μπάσο αντίστοιχα οι μουσικοί που κρατούν το λιτό ενορχηστρωτικό μέρος, μαζί βέβαια με την κιθάρα και το πιάνο της Έλενας και της Σουζάνας.

Το ομότιτλο κομμάτι του δίσκου είναι ένα ωραιότατο μπλουζ και η φυσαρμόνικα δένει άριστα, όπως είναι αναμενόμενο. Στο «Καλύτερα Τα Μαύρα Ρούχα»η διασκευή βγάζει μια μάλλον πιο σκοτεινή πλευρά του γνωστού παραδοσιακού τραγουδιού ενώ το τραγούδι τους «Wake Up» έρχεται πιο κοντά στο σήμερα, για να ταξιδέψουμε στη συνέχεια στην Αμερική και πάλι με ένα παραδοσιακό όμως τραγούδι, το «Where Did You Sleep Last Night (In The Pines)». Το «Μοve Over» είναι μια μπαλάντα που κουβαλάει κάτι γλυκό από τα 70’s και με ενδιαφέρουσα εξέλιξη. Στο «Άνοιξαν Πολλές» η παραδοσιακότροπη μελωδία συνδυάζεται με πιάνο και ωραίες αρμονικές ιδέες και το «Pentathlon» που έπεται αποτελεί την συνέχειά του (χωρίς παύση), σε πέντε όγδοα, μόνο με μουσική και «βοκαλισμούς». Ο δίσκος κλείνει με κάτι που αδερφές Βουγιουκλή γνωρίζουν να κάνουν πολύ καλά: διφωνία a cappella και μάλιστα σε ένα παραδοσιακό κομμάτι της Κάτω Ιταλίας, το «Moje Bukura».

Προσεγμένη παραγωγή που επιπλέον έγινε στη Θεσσαλονίκη με ηχολήπτη τον Τίτο Καρυωτάκη. Η Ελένη και η Σουζάνα Βουγιουκλή λοιπόν διαθέτουν ωραίες και δουλεμένες φωνές, γράφουν ωραία τραγούδια, μπλέκουν την ελληνική μουσική με την ξένη παραδοσιακή και παραμένουν σε ποιοτικές κατευθύνσεις. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;

May Roosevelt – Μουσική Σε Ποίηση Ντίνου Χριστιανόπουλου

Σαν πληρωμένη απάντηση ήρθε αυτός ο δίσκος. Σε μια συζήτηση περί της μουσικής δημιουργίας της πόλης εξέφρασα την άποψη πως η Θεσσαλονίκη δεν είναι αυτό που ήταν πριν από μερικά χρόνια: η πόλη όλο και περισσότερο χάνει τους μουσικούς της που ζητούν καλύτερη τύχη στην πρωτεύουσα αλλά και οι μουσικές σκηνές, όσες υπάρχουν, αδυνατούν να συντηρήσουν τους εναπομείναντες. Έτσι, σε συνδυασμό με την κατάρρευση των δισκογραφικών εταιρειών και την απαίτηση για πλήρη κάλυψη των εξόδων μια δισκογραφικής παραγωγής των συνθετών/ τραγουδοποιών από τους ίδιους, η εικόνα της πόλης είναι ζοφερή. Και τότε έρχονται τρεις δίσκοι σε διάστημα λίγων ημερών είτε για να ανατρέψουν τον ισχυρισμό είτε για να δώσουν μια λιγότερο απαισιόδοξη νότα.

Δεν κρύβω πως με μεγάλη περιέργεια έσπευσα να ακούσω τον καινούργιο δίσκο της May Roosevelt. Τα σχετικά με τον προηγούμενο δίσκο μπορείτε να διαβάσετε σε παλιότερη ανάρτηση (http://thodorosexintaris.blogspot.gr/2012/05/may-roosevelt-aunted.html ) : μια δουλειά ιδιαίτερη, με προσωπικό ύφος και άποψη. Καθόλου παράλογο λοιπόν όταν έχεις ήδη ακούσει μια δουλειά για την οποία έχεις εκφραστεί πολύ θετικά να περιμένεις πολλά και από την επόμενη. Η πραγματικότητα αποδείχθηκε ακόμα καλύτερη.

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, χαρακτηριστική μορφή της Θεσσαλονίκη και των τεχνών γενικότερα με συνεπή παρουσία εδώ και πολλά χρόνια στην πνευματική ζωή, είναι νομίζω από τους ανθρώπους που δε χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Λόγος χαρακτηριστικός, συχνά αιρετικός και – παλαιότερα κυρίως – περιθωριακός ή περιθωριοποιημένος. Δεν κρύβω πως αυτή τη συνεργασία δεν την περίμενα για πολλούς λόγους. Από τη μια είναι ο προηγούμενος  οργανικός δίσκος της May Roosevelt. Από την άλλη υπάρχει μια γενικότερη “απόσταση” σε όσους ασχολούνται με ηλεκτρονική μουσική ή ηλεκτρονικά όργανα με τον ελληνικό λόγο, πολύ δε περισσότερο με την ποίηση.  Παρ’ όλο όμως που ο λόγος υπάρχει, δεν υπάρχουν τραγούδια: ο ίδιος ο Ντίνος Χριστιανόπουλος απαγγέλλει τους στίχους του με τον χαρακτηριστικό τρόπο του και η μουσική συνυπάρχει δημιουργώντας ένα συμπαγές σύνολο.

Πιάνο και θέρεμιν, αυτά είναι τα όργανα που χρησιμοποιήθηκαν για να συνακουστούν με την απαγγελία του Χριστιανόπουλου. Μελοποίηση υπάρχει, δηλαδή δημιουργία μελωδίας – και αρμονίας -  αλλά δεν είναι η μελοποίηση των στίχων. Τα δύο όργανα, ξεχωριστά ή μαζί, δημιουργούν μέσα στον μινιμαλισμό τους έναν ήχο απρόσμενο και απρόσμενα ταιριαστό με την ποίηση του Χριστιανόπουλου. Στα δέκα κομμάτια του δίσκου η απαγγελία ακούγεται στην αρχή κυρίως, αφήνοντας έτσι χώρο στη συνέχεια για την μελωδική συνέχεια και εξέλιξη των βασικών θεμάτων που ακούγονται είτε και αυτά στην αρχή ή παρουσιάζονται μετά την απαγγελία για να αναπτυχθούν κατόπιν.

Το αποτέλεσμα είναι καταπληκτικό με όλη τη σημασία της λέξης. Το ηχητικό αποτέλεσμα αναδίδει μια νοσταλγία, έναν σκεπτικισμό ή μια θλίψη, συνεπώς κινούμενο στα χνάρια των σκέψεων και των λέξεων των ποιημάτων. Μια σύγχρονη ματιά μιας νέα κοπέλας που φέρνει έναν διαφορετικό αέρα – και ήχο – στην ποίηση εν ζωή ποιητή και γεφυρώνει την απόσταση ηλικιών, ιδεών, εμπειριών.

Δεν πρέπει να παραβλεφθεί το εικαστικό μέρος του ψηφιακού δίσκου. Πέρα από το όμορφο ανάγλυφο εξώφυλλο, υπάρχει αφισάκι με τους στίχους των ποιημάτων που ακούγονται στην μία πλευρά του και μια ακουαρέλα με την προσωπογραφία της May Roosevelt. Μια ακόμα ακουαρέλα με την προσωπογραφία του Ντίνου Χριστιανόπουλου βρίσκεται στο εσώφυλλο του δίσκου. Δημιουργίες του Στέλιου Ψευτόγκα και οι δύο, είναι πραγματικά υπέροχες και συμπληρώνουν εικαστικά την αρτιότητα του δίσκου - την μίξη του οποίου έχει κάνει ο «γκουρού» Χρήστος Μέγας.

Η μετά βεβαιότητας καλύτερη θερεμινίστρια στη Ελλάδα έχει λοιπόν πολλές δυνατότητες που σιγά-σιγά αποκαλύπτει. Το σίγουρο είναι πως άκουσα έναν από τους καλύτερους δίσκους της χρονιάς και όταν το γνωρίζεις οκτώ μήνες πριν το τέλος της κάτι σημαίνει.